Chủ Nhật, 19 tháng 3, 2017

Nhị nhà thờ ở trọng điểm Sài Gòn từng là nghĩa trang lớn |

Bến xe Lê Thị Riêng và Lê Văn Tám trước năm 1975 là nghĩa trang lớn, một bỏ ra cho giới thượng lưu, một là nơi chôn cất phân khúc dân gian.

Trên hè phố Lê Văn Tám (huyện 1, TP HCM) trước năm 1975 là tha ma Mạc Đĩnh Chi. Khu vực này được giới hạn bởi 4 tuyến trục đường Điện Biên Phủ - Nhị Bà Trưng - Võ Thị Sáu và Phan Liêm.

Nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi tham gia năm 1965 (ảnh tư liệu). Nơi này nguyên là nghĩa địa mai táng các sĩ quan và binh quân nhân người Pháp trong cuộc chiếm hữu đóng Sài Gòn. Cư dân thời đó cũng gọi là Đất thánh Tây.

Thời Việt Nam Cộng Hòa, các chính trị gia cao cấp, tướng tá và thành viên nổi bật đương thời cũng được chôn tại đây. Nổi tiếng nhất là Tổng thống Ngô Đình Diệm và em trai - cố vấn chính trị Ngô Đình Nhu. Nhì người đã bị quân đảo chính giết hại vào ngày 2/11/1963.

Năm 1983, chính quyền TP HCM quyết định hoàn thành hoạt động, di dời hàng nghìn ngôi chiêu tập ở nghĩa trang Mạc Đĩnh Chi về nghĩa trang Lái Thiêu (Bình Dương) và dự định xây nơi này thành thành Cung Văn hóa thiếu nhi thành phố. Đương nhiên, về sau nơi đây được quy hoạch thành nhà thờ Lê Văn Tám. Trong ảnh là bức tượng Lê Văn Tám đặt tại trọng điểm trạm xe buyt với hình ảnh bó đuốc sống.

"Trước đây tôi làm kế toán cho Sở vệ sinh thành phố. Chính tôi cùng phổ thông người khác đã nhập cuộc công việc di dời hàng nghìn ngôi chiêu mộ. Những người có thân nhân chôn trong nghĩa địa được cho 2 tháng để cải an táng, nếu không có người kiếm được thì được hỏa chôn cất, di dời nơi khác. Còn lại hài cốt của quân nhân Pháp được đưa về quê an táng", bà Trần Dục Mùi (70 tuổi, huyện 3) san sớt.

Hiện nay, những nơi công cộng có phổ biến loài cây rợp bóng mát, là nơi dạo chơi, đồng đội dục của người dân thị trấn. Và nhì năm một lần, ở đây cũng diễn ra hội sách TP HCM cùng phổ biến hoạt động tiêu khiển khác.

Đây cũng là nơi có công trình bãi đậu xe ngầm 100 triệu đô la Mỹ với quy mô chứa 2.000 xe máy, 1.250 siêu xe, 28 ô tô buýt, xe tải và một bên là ba tầng hầm bỏ ra cho thương nghiệp. Tất nhiên, sau ngày động thổ vào bốn tuần 8/2010, đến nay công trình đang "án binh bất động" vì vướng một vài giấy má và chưa biết bao giờ mới kiến tạo.

Khu vực chợ Lê Thị Riêng (thị xã 10) cũng từng là nghĩa trang lớn của Sài Gòn. Trước năm 1975, nơi này là nghĩa trang Đô Thành. Tiệm tạm hóa được giới hạn bởi tuyến đường Bí quyết Mạng Bốn tuần 8, Bắc Hải, Trường Sơn.

Nơi này là chỗ an nghỉ của tầng lớp dân gian. Theo các cao tay, qua các quá trình chiến tranh, nhiều nấm mồ không tên mọc lên tại đây, mà đa số là của bộ đội chết trận không người nhà kiếm được xác. Trong ảnh tư liệu là cổng chính của nghĩa địa trước năm 1975 với bức tượng Địa tạng vương màu đen khá nhiều người biết đến, cao 5 - 6 m. Tượng này sau đó được di dời về Quan Âm tu viện ở Biên Hòa.

Trong chiến lược chỉnh trang đô thị, nghĩa trang Đô Thành được giải tỏa vào năm 1983 để xây dựng thành tiệm tạm hóa Lê Thị Riêng như hiện giờ.

Ngay cửa ngõ là khu nhà truyền thống, bia tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc Tổng tiến công nổi dậy Tết Mậu Thân 1968. Trong đó có chiêu tập phần bà Lê Thị Riêng (Ủy viên Ủy ban Chiến trận Dân tộc giải phóng Miền nam vietnam).

Ở khu vực chợ còn có bia tưởng niệm Tổng bí thư Trằn Phú. Năm 1999 chính quyền đã tìm thấy phần mộ của ông tại khu vui chơi này sau 68 năm ngày ông hy sinh.

Bao quanh nhà thờ là hồ nước tạo cảnh quan. Theo ông Đinh Quang quẻ Sử (68 tuổi, thị xã 10), hồ nước này trước giải phóng vốn là một con rạch thông ra kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè. "Hồi ấy, nghĩa địa rộng lắm, nhiều người chết vô danh được chôn cộng đồng ở đây, khu này xưa vắng hoe, ít người lai vãng", ông Sử nói.

Hiện giờ trạm xe buyt Lê Thị Riêng có 80% mảng xanh trên quy mô 8 ha với rộng rãi đồi, cây trồng, bồn hoa đan xen lối đi.


Theo Quỳnh Trằn/Vnexpress.net


Có thể bạn quan tâm: Máy bơm nước

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét