Thuỷ đài cổ lỗ nhất ở Sài Gòn |

Thuỷ đài được Pháp xây đắp vào cuối thế kỷ 19 tại Công trường Quốc tế, huyện 3 đã trải qua 132 năm sống sót.

Thuỷ đài (đài nước) nằm trong khuôn viên Tổng Công ti Cấp nước Sài Gòn - Sawaco (thị xã 3, TP HCM) được người Pháp xây dựng tham gia năm 1886 và chưa một lần sửa chữa. Đây là một trong hai thuỷ đài xưa nhất của Sài Gòn và Đông Dương.

Hiện Sài Gòn có khoảng gần 10 thuỷ đài đã hơn 45 năm xây đắp. Thuỷ đài trước tiên được xây dựng tại vị trí hồ Con Rùa trong thời kỳ 1878 - 1880 nhưng đã bị đập bỏ năm 1921.

Nhà cửa này được thiết kế theo hình oval, cao khoảng 25m, phía trên là nhị bồn nước tròn bằng thép không gỉ với sức chứa 1.000 - 1.500 m3. Tường bao quanh đài nước dày 1,6 – 2 mét có nhiệm vụ chịu lực.

Giống như các nhà cửa kiến trúc Pháp ở Sài Gòn, điểm thu hút của đài nước là hàng loạt cửa chính, cửa sổ, lỗ thông gió có kiến tạo cầu kỳ.

Tổng thể phần tường của đài nước được sơn màu tiến thưởng.

Đài nước có khoảng 20 lỗ thông gió. Trong đó có 5 lỗ lắp quạt, chủ đạo ở mặt sau của công trình với thiết kế nhỏ nhắn. Toàn cục tầng trệt và tầng 1 hiện để trống, có thời gian Sawaco dùng nơi này làm cho việc và lưu trữ giấy má. Hệ thống chiếu sáng bên ngoài được đặt ở cửa chính, vẫn còn hoạt động.

Khi thuỷ đài còn hoạt động, tham gia mùa mưa, nước trong khoảng các giếng sẽ chảy về giếng trọng tâm, mùa khô thì phải sử dụng máy bơm. Từ giếng trung tâm, nước sẽ được xử lý rồi bơm lên hồ chứa tạo áp lực để đẩy nước về lại các hộ dân.

Sau khi đài nước trước tiên bị đập, thủy đài này cũng dừng hoạt động vào khoảng năm 1930 - 1940, sau đó được dùng khiến cho chuỗi hệ thống cấp nước ngừa trong trường phù hợp Sài Gòn thiếu nước. Sau một thời điểm chấp hành “sứ mạng” của chính mình, đài nước hoàn thành hoạt động trong khoảng năm 1965 đến nay.

Rộng rãi mảng tường của thuỷ đài đã tróc, để lộ lớp gạch và không còn lớp sơn như ban sơ.

Thủy đài này được thừa nhận là di tích kiến trúc cấp đô thị năm 2016. Doanh nghiệp quản lý thủy đài từng có ý nghĩ đó bảo tồn thủy đài thành một “bảo tồn” và vị trí ngao du. Trước đây, tòa tháp kiến trúc hơn 130 năm này đã được đưa vào danh sách phá bỏ nhưng may mắn được giữ lại vào phút chót. Hiện nay, để đảm bảo an toàn, nơi này không cho du khách tham gia thăm quan vì có công trình đang kiến thiết ở sát bên.

Theo Phong Vinh/VnExpress.net

Xem thêm: Máy bơm nước