Đương đầu với đội quân viễn chinh Pháp được trang bị xe tăng, phi cơ, súng ống tiến bộ, đội ngũ vũ trang thủ đô chỉ có khoảng 2.000 cây súng, ít lựu đạn, nhưng đã tranh đấu dũng cảm cầm chân tình địch suốt 2 bốn tuần.
Thiếu tướng Ngô Huy Phát, nguyên Cục trưởng Bộ Tổng tham mưu quân đội dân chúng vietnam, khi đó là quân nhân liên lạc Quân khu 2 kể, khi tiến vào Hà Nội, quân Pháp đóng tại đa dạng trung tâm như: thành Hà Nội, Phủ toàn quyền cũ, nhà thương Đồn Thủy, trường bay Gia Lâm... Cuối bốn tuần 11/1946, Pháp vận động khoảng 6.500 quân, 40 xe tăng, 19 máy bay và hàng trăm xe quân sự.
Cảm tử quân với bom ba càng chuẩn bị hủy hoại quân Pháp. Ảnh: Tư liệu.
Đội ngũ thiết bị thủ đô khi đó chỉ khoảng 2.000 cây súng, mỗi tiểu đoàn có 2-3 khẩu trung liên, 2-3 khẩu tiểu liên và carbin, còn lại toàn súng trường. “Tôi có khẩu súng Nga cao hơn đầu vì nhỏ tuổi. Để tấn công lại xe tăng, ta chỉ có mìn tự tạo và bom ba càng. Lựu đạn thì lấy được một ít của Nhật, của Tây, của Tàu và một ít lựu đạn Phan Đình Phùng ta đóng gói, nhưng chất lượng kém, có quả nổ, quả không, thậm chí có quả nổ trên tay”, thiếu tướng Ngô Huy Phát nói.
Để đương đầu với quân Pháp, bộ đội đã có ý định xây đắp lực lượng “bắn tỉa săn Tây”, sử dụng triệt để đạn của quân Pháp bắn không nổ, khoan thân đạn để đặt kíp nổ và dây cháy lờ đờ, đốt tiến công các điểm chốt giữ của Pháp. Những chàng thanh niên Hà Nội khi ấy đã thông minh sử dụng chai xăng để tấn công xe tăng, sử dụng chai sỏi, chai vôi bột để tấn công bộ binh, sử dụng súng cối, pháo tép nghi binh.
Đại tá Nguyễn Trọng Hàm (nguyên Phó Tham vấn trưởng Quân khu Thủ đô) cho hay, Hà Nội ngày ấy “mỗi ngôi nhà là một pháo đài, mỗi đường phường là một chiến tuyến, mỗi người dân là một đội viên”. Những vật dụng tủ, giường, bàn ghế… được mang ra trục đường lập thành những chiến lũy, cản tuyến đường hành binh của quân Pháp. Những trục đường giao liên được đào xuyên tường phổ biến căn nhà lại trở thành “trận đồ bát quái”, tiêu diệt sinh lực địch.
Những trận chiến ác liệt
Đêm 19/12/1946, quân Pháp tiến công Bắc Bộ phủ, trụ sở của Chính phủ khi đó (nay là Nhà khách Chính phủ số 12 Ngô Quyền). Khi chúng sử dụng xe tăng yểm trợ, các quyết tử quân ấp ôm bom ba càng lao vào phá hủy chiến xa. Hàng loạt bom, chai cháy, lựu đạn từ các cửa sổ tung xuống đầu quân Pháp làm cho chúng hồi hộp tháo dỡ chạy. 8h ngày 20/12/1946, đội ngũ thiết bị thủ đô rút sang Bưu điện Bờ Hồ, cùng với tự vệ người lao động bưu điện đánh quân Pháp đến chiều tối.
Trong trận chiến trước tiên này, quân Pháp tuy thu được Bắc Bộ phủ, nhưng hàng trăm lính lê dương bị hủy hoại, 4 xe tăng và xe bọc thép bị phá hủy. Về phía lính vietnam, 45 chiến sĩ hy sinh.
Trận đánh được xem là khốc liệt nhất trong 60 ngày đêm khói lửa là ở chợ Đồng Xuân. Với tiêu chí tiến công thẳng vào trọng tâm chỉ huy Liên khu 1 (nơi dồn vào một chỗ các tập đoàn đầu não của Đảng, Nhà nước), ngày 11-13/2/1947, quân Pháp cho tàu bay ném bom bắn phá liên tục vào chợ Đồng Xuân và các xã Hàng Cót, Hàng Lược, Hàng Đường, Hàng Bạc, Mã Mây... Chúng dùng hỏa lực đánh theo bốn hướng, hướng tấn công chính yếu là xe tăng dẫn bộ binh tấn công vào sân bóng sau chợ, rồi tiến sang chỗ đóng quân của Ban chỉ đạo tiểu đoàn 101.
Mờ sáng 14/2/1947, phi cơ Pháp tiếp tục ném bom, bắn phá chợ Đồng Xuân và thị trấn bao quanh. Hơn 400 quân và hàng chục xe cơ giới bủa vây chợ. Đợi cho xe tăng Pháp tiến vào cửa hàng, bộ binh địch vừa đến, bộ đội vn từ các quầy hàng xông ra tiến công đánh giáp lá cà. Sau phổ biến ngày giằng co, những người quân nhân quyết tử quân của Hà Nội đã đẩy lui quân Pháp khỏi xã Hàng Chiếu, Hàng Gạo, chợ Đồng Xuân. Toàn trận địa trở lại nguyên vị trí lúc đầu.
Theo ông Vũ Tâm, nguyên Trung đội trưởng thuộc Tiểu đoàn 101 Quyết tử Hà Nội tại Đồng Xuân, cuộc chiến đấu ở chợ Đồng Xuân đi tham gia lịch sử thủ đô bởi 4 cái nhất: trận đánh này quân Pháp đã sử dụng quân lớn nhất và tinh nhuệ nhất. Quân Pháp dùng binh hỏa lực mạnh nhất gồm pháo binh, máy bay dội bom; trận chiến kéo dài nhất trong khoảng 5h sáng tới 22h giờ đêm và thương vong của nhì bên phổ quát nhất (quân Pháp gần 200 người, 4 xe tăng; vietnam hy sinh 15 lính, bị thương 19 người).
Mini Đồng Xuân, nơi diễn ra trận chiến đấu độc ác liệt với thực dân Pháp vào ngày 1412/1947. Ảnh: Võ Hải.
Sau cuộc chiến ở khu Đồng Xuân, địa bàn chiến đấu của Liên khu 1 thu nhỏ phổ quát. Đại tá Nguyễn Trọng Hàm (quyết tử quân Hà Nội, nguyên Phó Tham mưu trưởng Quân khu Hà Nội), kể lương thực chỉ còn ăn được 5 bữa, mỗi khẩu súng còn làng nhàng 4-5 viên đạn. Dù vậy, Trung đoàn Thủ đô vẫn cảm tử bám trụ, củng cố công sự, trận địa và buộc phải tiếp tế gấp đạn súng trường và gạo, bên ngoài tấn công mạnh để kiềm nhạo báng quân thù... Nhưng những người bộ đội lại nhận được chỉ thị rút quân.
"Đồng đội rất băn khoăn, nói Chủ tịch Hồ Chí Minh giao cảm tử nhưng đã chết đâu mà rút. Chúng tôi phải giải nghĩa là chống chọi cầm chân địch cho quân ta chuyển vận vũ khí lương thực ra ngoài phục vụ trường kỳ binh cách, cùng lúc những chiến sĩ đã đấu tranh trực tiếp, được trui rèn sẽ là nòng cốt xây dựng nhóm chống chọi sau này", Nguyên Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban hành chính binh lửa Thủ đô Nguyễn Văn Trân kể lại.
Ngày 17/2/1947, sau 60 đêm ngày cầm chân quân Pháp, Trung đoàn thủ đô khởi đầu rút khỏi nội đô, tới 3h sáng hôm sau hội tụ bình an ở Phúc Lặng. Trước khi rút đi, phổ thông chàng thanh niên, cô gái đã viết lên các bức tường câu thơ “ra đi hứa hẹn ngày về”: “Mùa xuân đi không tiếc nữa đời hương/ Em lòng ơi giữ lấy giấc mơ hường/ Ai mải miết một trời son với phấn/ Ta hùng anh lừng hát tiến phát xuất”.
|
Sau 60 ngày đêm chiến đấu khởi đầu toàn quốc kháng chiến, quân và dân thủ đô đã chấm dứt nhiệm vụ bảo kê bình an các tập đoàn đầu não của Đảng, Chính phủ; sơ tán được phần lớn dân chúng; đưa một khối lượng lớn máy móc, vũ trang lên chiến khu; hủy hoại trên 2.000 quân nhân Pháp, bắt khoảng 400 tên, hủy hoại 22 xe tăng, xe thiết giáp, 31 xe vận chuyển vận, bắn rơi một tàu bay, bắn hỏng 7 máy bay, bắn chìm 2 cano. Các địa phương có thời điểm sẵn sàng lực lượng chủ động bước vào cuộc đao binh trường kỳ. Quân đội Việt Nam vừa tiến công, vừa tạo ra lực lượng, từ 5 tiểu đoàn Vệ quốc quân ban đầu sau tạo ra thành 3 trung đoàn chủ lực. |
Đọc thêm: Máy bơm nước
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét