Thứ Tư, 14 tháng 12, 2016

Ông trùm dầu khí - ngựa ô cán đích cuộc đua ngoại trưởng Mỹ - VnExpress

ong-trum-dau-khi-ngua-o-can-dich-cuoc-dua-ngoai-truong-my

Giám đốc điều hành tổ chức dầu khí Exxon Mobil Rex Tillerson. Ảnh: AP

Đa số những người mà nhà tài phiệt New York bổ nhậm tham gia các ghế bộ trưởng đều là doanh gia triệu phú, tỷ phú hoặc tướng về hưu. Xét theo khuynh hướng trên, quyết định cất nhắc Rex Tillerson cho chức vụ ngoại trưởng không quá gây bất ngờ khi ông được bình chọn là người tìm việc "ngựa ô", có rộng rãi khả năng vượt qua những ứng viên là các nhà chính trị giỏi, gồm cựu thống đốc bang Massachusetts Mitt Romney hay Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Corker.

Theo Washington Post, Tillerson không có thương hiệu khiến việc tại các tổ chức chính quyền và đây là lần đầu tiên trong lịch sử tiên tiến Mỹ có một ứng viên như vậy được bổ nhiệm chức ngoại trưởng.

Việc bổ nhiệm một chỉ huy ở khu vực cá nhân làm ngoại trưởng từng diễn ra trong quá khứ. Theo Wall Street Journal, George Shultz, chủ tịch công ty xây đắp Bechtel, đã giữ vị trí ngoại trưởng Mỹ dưới thời tổng thống Ronald Reagan. Tất nhiên, ít nhất, trước đây, Shultz cũng kinh qua các vị trí như bộ trưởng công tích và bộ trưởng tài chính.

Tillerson, 64 tuổi, gia nhập Exxon Mobil tham gia năm 1975 sau khi nhận bằng người tốt nghiệp đại học ngành nghề kỹ thuật xây dựng dân dụng ở Đại học Texas. Ông  cố gắng khiến cho việc và dần thăng tiến qua đa dạng chức phận, khởi đầu với địa điểm kỹ sư đóng hộp và cuối cùng trở thành chủ toạ kiêm giám đốc điều hành Exxon Mobil vào năm 2006.

Trải qua phổ biến thập kỷ gắn bó với Exxon Mobil, công việc của Tillerson đưa ông đi khắp trái đất. Vấn đề này kết hợp với kinh nghiệm ở vai trò giám đốc điều hành rõ ràng đã tạo cho ông một nền tảng kiến thức khăng khăng trong lĩnh vực ngoại giao quốc tế.

Viết trên Twitter, Suzanne Maloney, cựu nhân viên Exxon Mobil, người đang khiến việc tại Viện Brookings bênh vực Tillerson: "Giới dầu khí đều nhân thức rõ điều này: bất kỳ ai quản lý các công trình trị giá đa dạng tỷ đô la kéo dài đa dạng thập kỷ cần có am hiểu thâm thúy về bối cảnh chính trị... Tillerson đã vươn lên vị trí đứng đầu một công ty được bình chọn cao về trình độ khoa học lý tưởng, các chỉ số tài chính phát triển, với thái độ khiến cho việc siêng năng và liêm chính".

Tillerson nhận huân chương hữu nghị Liên bang Nga trong khoảng Tổng thống Nga Vladimir Putin tham gia năm 2013. Ông từng đảm đang vai trò đảm đang các mỏ dầu do tổ chức kinh doanh con Exxon Neftegas của Exxon Mobil khai thác ở Nga và biển Caspian, nằm sát Nga.

Hai năm trước khi kiếm được huân chương trên, Exxon Mobil trúng gói thầu khai thác dầu ở một lãnh hải do Nga kiểm soát ở Bắc Băng Dương. Đích thân Tổng thống Nga Putin lên tiếng kết quả trúng thầu tại một cuộc họp ở thị trấn Sochi.

Cổ lỗ phần mà Tillerson nắm giữ tại Exxon Mobil cam đoan sẽ là vấn đề bị chất vấn tại cuộc yếu tố trần phê duyệt chức phận diễn ra tại thượng viện Mỹ. Khi Nga sáp nhập lãnh thổ Crimea  vào năm 2014, Mỹ lúc bấy giờ phê chuẩn các giải pháp trừng trị Nga, bao gồm cả quyết định đình chỉ thỏa thuận dò la dầu khí của Exxon Mobil ở Bắc Băng Dương. Giả dụ các giải pháp trừng trị không còn nữa, thỏa thuận trên sẽ tiếp tục được thi hành, giúp giá trị cổ lỗ phần của Tillerson ở Exxon Mobil tăng cao đáng kể. Nhưng theo Wall Street Jounral, Tillerson có thể phải bán số cổ hủ phần này giả dụ trở thành khiến cho ngoại trưởng.

Theo BBC, Tillerson là bạn Igor Sechin, chủ tịch công ty dầu khí lớn nhất Nga Rosneft song song là cựu phó thủ tướng Nga. Ông Sechin được nhìn nhận là người quyền lực thứ nhị ở Nga, chỉ sau Tổng thống Putin. Tillerson cũng từng thông báo phản đối các biện pháp trừng phạt phương Tây áp đặt lên Nga can hệ đến vụ sáp nhập Crimea. Năm 2014, Exxon Mobil trình bản lên tiếng cho nhân thức các giải pháp trừng phạt của Liên kết châu Âu (EU) và Mỹ đối với Nga có thể làm tổ chức này thiệt thòi tới một tỷ USD ở các liên doanh với Nga.

ong-trum-dau-khi-ngua-o-can-dich-cuoc-dua-ngoai-truong-my-1

Ông Rex Tillerson (trái) trong một cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AFP

Thay đổi lập trường về biến đổi khí hậu

Lập trường của Tillerson về điều biến đổi khí hậu có thể xung khắc với ông Trump. Theo một công bố gần đây, trong khoảng năm 1977, Exxon Mobil đã nắm rõ mối liên quan giữa khí thải gây hiệu ứng nhà kính trong khoảng việc dùng nhiên liệu hóa thạch và hiện tượng khí hậu thế giới nóng lên. Tất nhiên, thời điểm đó, Exxon Mobil bác bỏ điều này, song song nhấn mạnh tham gia rủi ro với lĩnh vực công nghệ dầu khí giả dụ cắt giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Cách đây không lâu, Exxon Mobil công khai công nhận mối liên hệ trên và ủng hộ việc hấp thụ những chứng cứ công nghệ và xác định các giải pháp cho yếu tố chuyển đổi khí hậu.

Sự đổi mới lập trường này diễn ra dưới thời Tillerson. Chuyển đổi khí hậu sẽ là đề tài trung tâm đối với bất kỳ ai lên nắm ghế ngoại trưởng Mỹ bởi nó là điều mà số đông quốc tế xưa nay bỏ ra phổ quát nỗ lực ngoại giao để giải quyết.

Ngay trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, Exxon Mobil ra tuyên bố ủng hộ thỏa thuận trọn vẹn ở Paris hồi cuối năm rồi nhằm cắt giảm khí thải CO2 trên toàn cầu. Nhưng trong quá trình vận động tranh cử, Trump rộng rãi lần tuyên bố ông phản đối thỏa thuận Paris và nhiều lần tỏ bày thái độ không đồng tình với việc đưa ra các hành động ứng phó chuyển đổi khí hậu.

Tillerson, với tư cách tổng giám đốc Exxon Mobil, thúc đẩy những lập trường trái ngược với Trump trong yếu tố biến đổi khí hậu. Các phát biểu tư nhân của ông vừa qua càng củng cố cho lập trường thay đổi của Exxon Mobil khi ông gọi mối doạ dọa chuyển đổi khí hậu là "có thật" và "hiểm nguy".

Ẩn số ý kiến chính trị

ong-trum-dau-khi-ngua-o-can-dich-cuoc-dua-ngoai-truong-my-2

Ông Rex Tillerson phát biểu tại một hội nghị dầu khí ở London vào năm 2015. Ảnh: AFP

Tillerson là thành viên lâu năm thuộc Hội Nam Hướng đạo Mỹ (BSA) và từng giữ chức chủ tịch BSA trong khoảng năm 2010 - 2012. Trong giai đoạn Tillerson chỉ huy BSA, ông tiếp thu cả các nam bạn trẻ đồng tính.

Theo bình luận viên Philip Bump trong khoảng  Washington  Post, quan niệm của Tillerson về các yếu tố chính  trị khác nhiều phần vẫn chưa rõ ràng. Tờ Wall Street Journal chú ý rằng Tillerson sẽ ủng hộ hòa bình thương nghiệp bởi với nhân cách tổng giám đốc một tổ chức quốc tế tầm cỡ, lập trường này là lẽ thiên nhiên.

Thiên hướng chính trị của Tillerson cho thấy ông đứng về phía thiết chế đảng Cộng hòa vì ông từng rộng rãi lần đóng góp ủng hộ cho đảng Cộng hòa ở bang Texas cũng như Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul D. Ryan. 04 tuần 9/2014, ông đóng góp ủng hộ ở mức tối đa cho quỹ vận động tranh cử của ứng viên chạy đua tham gia Nhà Trắng Jeb Bush.

Cây bút Steve Coll trong khoảng báo chí New Yorker cho biết Exxon Mobil cũng duy trì nhóm chuyên gia phân tách giống như ở Bộ Ngoại giao nhằm dự báo tổ quốc nào sẽ duy trì được ổn định đủ để đảm bảo đầu tư sinh lợi nhuận. Tất nhiên, Coll phản hồi việc Exxon Mobil có phổ thông dự án thích hợp tác khai thác dầu khí với Nga nhiều kỹ năng sẽ khiến cho phức tạp thêm trật tự duyệt bổ dụng ông ở thượng viện.

Tillerson có thời gian dài khiến việc ở phân bộ quốc tế của Exxon Mobil nên ông đã phát hành phổ quát mối quan hệ vời các nước trên nhân loại, khác lạ là Nga. "Công việc này đưa ông ấy tiếp xúc với Vladimir Putin. Exxon Mobil là một trong số ít các công ti dầu khí Mỹ tậu cách thức bám trụ tại Nga xuyên suốt qua mọi biến động chính trị", Coll bình luận

 Hồng Vân


Xem nhiều hơn: Máy bơm nước

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét