Trận mưa lớn kéo dài 2 giờ chiều hai hôm trước đã gây ngập nặng 59 tuyến trục đường của TP HCM làm giao thông rối loàn, hàng loạt nhà dân và siêu thị bị nước tràn tham gia, rộng rãi bãi đỗ trong sân bay Tân Sơn Nhất bị ngập làm cho hàng chục chuyến bay phải chuyển hướng... gây đảo lộn cuộc sống hàng triệu người ở đô thị lớn nhất nước.
Lý giải trạng thái TP HCM bị ngập nặng sau một cơn mưa lịch sử, Trọng tâm quản lý chống ngập thành phố liệt kê 5 nguyên nhân:
Mưa quá lớn - cống quá nhỏ dại
Vũ lượng quá lớn, vượt xa tần suất thiết kế chuỗi hệ thống thoát nước bây giờ nên gây ngập trên diện rộng. Thậm chí, một vài tuyến con đường đã được đầu tư, nâng cấp chuỗi hệ thống thoát nước vẫn bị ngập như: Phan Xích Long, Trường Sơn, Song hành quốc lộ 22, Phan Văn Hớn, Nguyễn Ảnh Thủ, Tô Ngọc Vân...
Theo Quyết định 752 của Thủ tướng về Phê duyệt y Quy hoạch tổng thế chuỗi hệ thống thoát nước TP HCM tới năm 2020 đối với tuyến cống cấp cao nhất đạt trên 95 mm trong 3 giờ, triều cường theo thiết kế là trên 1,3 m.
 |
|
TP HCM bị ngập nặng sau trận mưa chiều 26/9. Ảnh: Duy Nai lưng |
Bên cạnh đó, những năm vừa mới đây, trạng thái biến đổi khí hậu khiến lượng mưa ngày càng lớn và đỉnh triều trên sông càng ngày càng cao. Cụ thể, các cơn mưa có vũ lượng trên 100 mm sinh ra càng ngày càng rộng rãi (mỗi năm 3 lần) và triều cường năm sau luôn cao hơn năm trước, hiện là 1,68 m so với 10 năm trước đó chỉ là 1,5 m.
Trận mưa nhị hôm trước kéo dài 2 giờ với vũ lượng hơn 179 mm (đo tại quận 1) và các quận, quận khác đều trên hoặc xấp xỉ 100 mm được Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ bình chọn là cơn mưa lớn nhất xảy ra tại Sài Gòn trong 40 năm qua.
Xả rác lồng cồng, kênh rạch bị xâm chiếm
Tình trạng người dân xả rác xuống chuỗi hệ thống thoát nước (miệng thu hầm ga, kênh rạch) còn bình thường. Nên khi mưa lớn, áp lực nước cao sẽ cuốn rác vào lưới chắn, ngăn cản dòng chảy. "Trước khi hình thành mưa, chúng tôi đã triển khai vớt rác trước miệng thu nước và bố trí người trực những nơi có kỹ năng gây ngập nhưng cũng chỉ hạn chế nhạo được một phần", đại diện Trung tâm chống ngập cho biết.
Đô thị nhiều lần quyết liệt về xử phạt hành vi "Đổ rác, chất thải hoặc bất cứ vật gì khác tham gia hố ga, hệ thống thoát nước công cộng, trên lòng phố, hè phố". Đương nhiên trên thực tế, gần như rất ít người bị phạt do không bắt được quả tang.
Hiện trạng xâm chiếm hệ thống thoát nước, cửa xả, kênh rạch còn chung nhưng việc giải quyết còn quá lờ đờ dù chính quyền thị trấn đã lãnh đạo giải quyết phổ thông lần. Trong chuyến điều tra các tuyến kênh thoát nước cho trường bay Tân Sơn Nhất vừa mới đây của Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, đoàn đã ghi kiếm được hàng loạt nhà cửa nhà dân xây xâm chiếm bờ kênh. Dưới lòng kênh cũng có lượng lớn rác thải và nguyên liệu xây đắp nằm bộn bề, chắn ngang dòng chảy, bít lạ mắt cửa thoát nước khiến cho nước tù nhân, bốc mùi khó chịu.
Dự án chống ngập 'rùa bò'
Phổ biến công trình đã được triển khai để xóa các điểm ngập còn lại (giai đoạn 2016-2020) nhưng tiến độ chậm do vướng hồ sơ, như: Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm, Cải tạo rạch Ông Búp, Kênh tiêu Liên Thị trấn... Hoặc thiết kế lờ đờ như: Xa lộ Hà Nội (chân cầu Rạch Chiếc), Nguyễn Văn Quá (quận 12)...
 |
|
Gần một ngày sau trận mưa lịch sử, rộng rãi nơi ở TP HCM vẫn còn ngập nặng. Ảnh: Mạnh Tùng |
Chẳng hạn, dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm với tổng số vốn hơn 5.100 tỷ đồng nhằm giúp thoát nước, giảm ngập úng cho 700 ha tại phổ thông khu vực ở các thị xã Bình Thạnh, Gò Vấp được giao cho một công ty tư nhân đầu tư từ năm 2015 hiện giậm chân tại chỗ. Gần đây, báo cáo UBND thành phố, các sở ngành cho biết vẫn chưa có động tĩnh gì trong khoảng phía chủ đầu tư chốt lại thời điểm khởi động, kết thúc công trình cải tạo tuyến rạch huyết mạch vùng nội đô thành phố này.
Chưa chấp hành các dự án hỗ trợ thoát nước
Dù đã được quy hoạch trong khoảng lâu, song các dự án hỗ trợ thoát nước trong nhân tố kiện tác động chuyển đổi khí hậu, cốt truyện thủy văn phức hợp tại đô thị đã được Thủ tướng phê thông qua 8 năm trước chưa thể khai triển xây cất. Hiện, chỉ mới xây đắp được một trong 10 cống kiểm soát triều (Nhiêu Lộc - Thị Nghè) và hơn 40% hệ thống đê bao (60 km đê bao trong tổng số 149 km).
"Chậm rãi trễ là do thiếu vốn. Để khai triển các quy hoạch chống ngập cần số tiền lên đến hàng trăm nghìn tỷ đồng nhưng thực tế thành phố thoạt đầu tư được 25.000 tỷ, nên khối lượng công tác còn rất hạn chế giễu. Trong khi đó, việc phóng thích mặt bằng quá chậm cũng tác động đến tiến độ thiết kế các công trình chống ngập", báo cáo của UBND TP HCM cho nhân thức.
Dự án thoát nước đang khai triển ngăn dòng chảy
Một số nhà cửa thoát nước đang thi công cũng được cho là một trong những căn do khiến ảnh hưởng đến kỹ năng thoát nước của tuyến cống hiện hữu. Trong khi, theo Trung tâm chống ngập, có những tuyến con đường đã giải quyết ngập bằng biện pháp trợ thời (đấu nối mở thêm hướng thoát nước mới, làm mới miệng thu…) trong khi chờ các dự án lớn triển khai đã hình thành ngập khi mưa to.
Video người Sài Gòn đau đớn sau trận mưa lịch sử:
Hữu Công
Xem tại: Máy bơm tăng áp
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét